Obesitas

Wat is Obesitas?
Obesitas is ‘een chronische ziekte waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s’. In deze definitie, afkomstig uit de CBO-richtlijn, wordt een aantal belangrijke elementen aangegeven:

• Obesitas is een ziekte. Dat betekent dat er medische aandacht nodig is en dat deze toestand niet alleen kan worden beschouwd als een ongemak.

• Deze ziekte is chronisch. Dit houdt in dat obesitas een levenslang probleem is, waarvoor voortdurende aandacht nodig is en op dit moment geen genezing bestaat.

De vetstapeling moet zodanig zijn dat dit leidt tot gezondheidsproblemen. Dit verwijst naar de totale hoeveelheid lichaamsvet enerzijds en de vetverdeling.

Obesitas in samenhang met andere aandoeningen
Obesitas hangt verder samen met tal van chronische aandoeningen. Volwassenen met obesitas hebben, vergeleken met mensen zonder overgewicht, tien tot twintig keer zoveel kans op Diabetes Mellitus type 2 (DM2), meer dan drie keer zoveel kans op slaapapneu en baarmoederslijmvlieskanker, twee tot drie keer zoveel kans op hart- en vaatziekten en gewrichtsaandoeningen en tot twee keer zoveel kans op borstkanker, dikkedarmkanker en vruchtbaarheidsproblemen.

Wie behoort tot deze groep?
De snelste manier is het berekenen van de Body Mass Index (BMI: kg/m2). Bij een BMI van 19-25 is sprake van een gezond gewicht. Een BMI van 25-30 betekent overgewicht. Een BMI groter dan 30 betekent ernstig overgewicht ofwel ‘obesitas’.

Oorzaken Obesitas

• Energie balans: Overgewicht is het resultaat van een verstoorde energiebalans. De energiebalans is in evenwicht als het totale energiegebruik door lichamelijke activiteit  gelijk is aan de totale energie-inname via de voeding.

• Mentaal: De invloed van psychische en sociale factoren op het ontstaan van overgewicht. Het gaat dan bijvoorbeeld over persoonlijkheidskenmerken of  attitudes. Bij het eten spelen emoties een belangrijke rol.

• Sociale en fysiek omgeving: Overgewicht nam toe in een samenleving die uitnodigt tot veel eten en weinig bewegen, de zogenoemde obesogene. Daarnaast is de sociale omgeving van belang. Meningen en steun van vrienden zijn bijvoorbeeld van grote invloed op het uiteindelijke eet- of beweeggedrag (sociale norm).

• Genetische aanleg: Op individueel niveau speelt genetica een grote rol. Ongeveer 30-70% van de verschillen in lichaamsgewicht tussen personen is erfelijk bepaald. Voor een klein deel (1-5%) zijn dit zeldzame syndromen met een duidelijk genetische basis.

Meer informatie kunt u vinden op Partnerschap Overgewicht In het Partnerschap Overgewicht Nederland (PON) werken zorgverleners en patiëntenorganisaties samen aan het verbeteren van de zorg voor mensen met overgewicht en obesitas. Beoogd resultaat hiervan is de verbetering van de gezondheidstoestand en kwaliteit van leven van de betrokken personen.

Onderliggende eetstoornis
Soms kan het zijn dat obesitas het resultaat is van een onderliggende eetstoornis zoals Boulimia Nervosa (eetbuistoornis), BED (Binge Eating Disorder) of NAO (Niet Anderszins Omschreven eetstoornis). Vaak komt dit tijdens de intake met de psycholoog en de vragenlijsten naar voren. Vaak is een behandeling door psycholoog of doorverwijzing naar een ander programma nodig. Dit zal met u besproken worden.